Οροπέδιο Νεβρόπολης

Λίμνη Πλαστήρα: Ονειρική από κάθε άποψη, τόπος απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς και μοναδικής αισθητικής εμπειρίας!

Οροπέδιο Νεβρόπολης

Η περιοχή της λίμνης Ν. Πλαστήρα πριν γίνει το φράγμα και σχηματιστεί η λίμνη, ήταν το ξακουστό οροπέδιο της Νεβρόπολης, που πήρε το όνομά του από τα άφθονα ελάφια που ζούσαν στα πυκνά δάση της.

Η περιοχή της Νεβρόπολης, οι πλαγιές των Αγράφων και οι παρόχθιες περιοχές του Ταυρωπού, του Αγραφιώτη και του Αχελώου ήταν ο χώρος όπου τα πανάρχαια χρόνια κατοικούσαν οι Δόλοπες, αρχαίος πολεμικός και σκληροτράχηλος λαός.

Συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο στο πλευρό του Αχιλλέα, ο οποίος διόρισε αρχηγό τους τον δάσκαλό του Φοίνικα. Πολέμησαν με γενναιότητα σε όλες τις φάσεις του πολέμου στο πλευρό των Μυρμιδόνων. Μετά την κατάληψη της Τροίας επέστρεψαν στην πατρίδα τους μέσω Θράκης και Μακεδονίας με την σοφή καθοδήγηση του αρχηγού τους. Η πρωτεύουσα των Δολόπων, κατά την άποψη πολλών αρχαιολόγων, η Ελλοπία βρισκόταν κοντά στο σημερινό φράγμα της λίμνης. Ερείπια αρχαίου Δολοπικού οικισμού υπάρχουν στην Καστανιά και στον Μπελοκομύτη. Οι Δόλοπες κατά τους αρχαίους ιστορικούς χρόνους συμμετείχαν στο κοινό των Θεσσαλών και στην Αιτωλική συμπολιτεία με δύο ψήφους. Έλαβαν μέρος σε πολλές εμφύλιες διαμάχες των Ελληνικών πόλεων αλλά και σε εκστρατείες όπως του Κύρου στην Ασία.

Η παράδοση αναφέρεται στην άμυνά τους στην Σκύρο κατά των Αθηναίων και όταν ο Κίμωνας κυρίεψε τελικά το νησί, έριξε τους Δόλοπες πάνοπλους στη θάλασσα και έγιναν οι σημερινοί “αστακοί”.
Πολέμησαν στο πλευρό των Μακεδόνων κατά των Ρωμαίων και μετά την υποταγή της Ελλάδας στη Ρώμη περιορίστηκαν στα βουνά. Στα χρόνια του Βυζαντίου και των εικονομαχιών ήταν φανατικοί εικονολάτρες. Όταν ο Κωνσταντίνος Κοπρόνυμος έστειλε εκπροσώπους να εξαφανίσουν από τις εκκλησίες τις εικόνες εκείνοι τους συνέλαβαν και τους σκότωσαν. Όταν πληροφορήθηκε το γεγονός ο Αυτοκράτορας έδωσε εντολή να διαγραφεί αυτή η επαρχία από τα κατάστιχα της αυτοκρατορίας και από τότε η περιοχή πήρε το όνομα “Άγραφα”.

Με την υποδούλωση της αυτοκρατορίας του Βυζαντίου στην Οθωμανική κυριαρχία οι αγραφιώτες διατήρησαν την αυτονομία τους και το 1525 υπόγραψαν την συνθήκη του Ταμασίου με τους Τούρκους και συμφώνησαν οι Κοτζαμπάσηδες των Αγράφων να πληρώνουν στο Νεοχώρι κάθε χρόνο 50.000 γρόσια φόρο και οι Τούρκοι να μην πατάνε στα χωριά τους. Αυτή την συμφωνία παραβίασε μόνο ο αλή πασάς κυνηγώντας τους κλέφτες των Αγράφων Κατσαντώνη, Δίπλα, Καραϊσκο και άλλους.

Με την κήρυξη της επαναστάσεως του 1821 ξεσηκώθηκαν με τον Καραϊσκάκη τον Βελή και τον Ράγκο και έδωσαν πολλές μάχες στο οροπέδιο της Νευρόπολης και στα Αγραφιώτικα περάσματα.
Ο Καραϊσκάκης έζησε τα παιδικά του χρόνια στα χωριά των Αγράφων και διακρίθηκε σαν κλέφτης στις κλεισούρες των γύρω βουνών. Ανέλαβε το αρματολίκι των Αγράφων για δύο χρόνια και σε όλα τα χωριά ένιωσαν ανακούφιση γιατί εξαφάνισε τις ληστείες και τις κλοπές και η δικαιοσύνη του ήταν παροιμιώδης.

Με την απελευθέρωση του Ελληνικού κράτους το 1830 η περιοχή τεμαχίζεται, μισή στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος και το υπόλοιπο στην Τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία. Στο σημερινό φράγμα ήταν το τελωνείο της επίσημης επικοινωνίας ελεύθερων και σκλαβωμένων αγραφιωτών.

Το 1856,1857 και 1878 οι σκλαβωμένοι αγραφιώτες με τη βοήθεια των άλλων καθώς και εθελοντών συνάψανε πολλές μάχες στα βουνά της Νευρόπολης και στο Θεσσαλικό κάμπο και έτσι το 1881 ήταν πλέον ελεύθερη η περιοχή από τον Τουρκικό ζυγό.

Το 1925 ο στρατηγός και πρωθυπουργός της χώρας Ν. Πλαστήρας δημιούργησε το χωριό Νεράιδα και εκεί συνέλαβε την ιδέα να γίνει φράγμα στα στενά “κακαβάκια” του ποταμού Ταυρωπού και τα νερά που θα συγκεντρώνονταν στην Νεβρόπολης να δημιουργήσουν μια λίμνη και να εκτρέπονται στον Καρδιτσιώτικο κάμπο για την άρδευσή του αλλά και για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Κατά την εθνική αντίσταση κατά των Ιταλών-Γερμανών, το αντάρτικο φούντωσε σε όλο το οροπέδιο της Νεβρόπολης. Έγιναν πολλές μάχες και οι κατακτητές έκαψαν τα περισσότερα χωριά της περιοχής. Στο οροπέδιο κατασκευάστηκε πρόχειρο αεροδρόμιο και τα συμμαχικά αεροπλάνα προσγειώνονταν τα βράδια η έριχναν πολεμοφόδια με τα αλεξίπτωτα. Στο σπίτι του Πλαστήρα στη Νεράιδα έμενε η Αγγλική αποστολή. Κατά τα χρόνια του εμφυλίου έγιναν πολλές καταστροφές σε σπίτια, ζώα και ανθρώπους με αποτέλεσμα να καταστραφεί ο πολιτισμός και τοπική παράδοση.

Το 1960 εγκαινιάστηκε το φράγμα και το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο και μετά από μερικά χρόνια έγιναν και τα αρδευτικά έργα του κάμπου καθώς και η ύδρευση της Καρδίτσας και των γύρω περιοχών.